HOME ISSUE

SECTION

ABOUT

ADVANCE NOTICE


Conventional Wisdom

บรรณาธิการ : ธนกร จ๋วงพานิช

Welcome to Optimise

บ่อยครั้งเมื่อบุคคลและสังคมเดินทางมาถึงจุดที่เป็นปัญหา หนทางเลือกต่างๆ เคี่ยวดูแล้ว ดูเหมือนจะงวดลงอยู่ที่ 2 แนวทางเท่านั้น

หนึ่งคือแนวทางของ ‘นวัตกรรม’ หรือการมองหาสิ่งใหม่ วิธีใหม่เพื่อไปข้างหน้า ส่วนแนวทางที่สองก็คือการเหลียวมองหา ‘conventional wisdom’ หรือภูมิปัญญาจากบรรพกาลที่เคยใช้แก้ไขปัญหาหรือรักษาสถานการณ์มาอย่างได้ผลจวบจนปัจจุบัน

น่าเสียดายที่ปัจจุบัน ทางเลือกที่สองดูเหมือนจะจมหายไปในยุคสมัยของสตาร์ทอัพ เทคโนโลยี และอีกร้อยพันนวัตกรรม

เป็นความจริงที่โลกเปลี่ยนไปมหาศาล มีปัญหาและคำถามหลายอย่างเกิดขึ้นที่ทั้งไม่เหมือนเดิมและมากกว่าเดิม แต่สิ่งที่น่าตั้งข้อสังเกตคือ สำหรับคำถามใหม่ทั้งปวง คำตอบเดิมหมดประโยชน์ไปเสมอหรือไม่ งานวิจัยก้าวหน้าบอกเรามากมายเกี่ยวกับร่างกายที่เราไม่เคยรู้ แต่การรักษาสุขภาพดูเหมือนจะยังรวมใจความอยู่ที่เรื่องการกิน การนอน และการเคลื่อนไหวออกกำลังกายให้สมดุล เหมือนกับสุภาษิตตั้งแต่สมัยโรมัน (“Eat well, drink in moderation, and sleep sound, in these three good health abounds”) หรือโลกร้อนขึ้นมหาศาล มีข้อมูลความเปลี่ยนแปลงในมิติต่างๆ มากมาย แต่คำตอบใหญ่บ่อยครั้งก็กลับมาที่เรื่องของวิธีการใช้สอยอย่างไม่สิ้นเปลือง กระทั่งในมิติของการหาความรู้ที่ทุกอย่างปรากฏในกูเกิ้ล สุดท้าย ประโยชน์ของข้อมูลก็วัดกันที่การรวบรวม พิจารณา ตั้งคำถาม และประมวลผลออกมาไม่ต่างจากเคล็ดหัวใจนักปราชญ์ สุ. จิ. ปุ. ลิ. แต่ครั้งพุทธกาล

เช่นกัน Optimise เล่มนี้มีเรื่องราวที่แสดงความทนทานของ Conventional Wisdom จากหลายแง่มุม ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสุขภาพ สิ่งแวดล้อม ศิลปะ ธุรกิจ หรือแม้กระทั่งบทสัมภาษณ์คุณฮิวโก้ จุลจักร จักรพงษ์ ผู้ที่ภายใต้ลุคขบถกลับเต็มเปี่ยมไปด้วยหลักคิดลุ่มลึกจากประวัติศาสตร์และปรัชญาของอดีตกาล

แน่นอน คำตอบของกาลเวลาที่ล่วงผ่านคงไม่สามารถรับมือสถานการณ์ในอนาคตได้ทั้งหมด เป็นไปได้ว่าบางสถานการณ์ใหม่อาจต้องการคำตอบที่ใหม่ทัดเทียมกัน

แต่ในขณะเดียวกันเราก็ไม่จำเป็นต้องเลือก

เพราะสิ่งที่วัดคุณภาพคำตอบย่อมไม่ใช่ความเก่าหรือใหม่ หากคือมันสามารถนำพาเราก้าวพ้นสถานการณ์ตรงหน้าไปได้หรือไม่เท่านั้น