ธุรกิจครอบครัวเป็นกำลังสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ แต่ท่ามกลางกระแสความแปรผันของโลกที่เกิดขึ้นอยู่ทุกขณะ การปรับเปลี่ยนธุรกิจครอบครัวให้ทันต่อยุคสมัยอาจเป็นเรื่องท้าทาย เพราะอาจยังขาดโครงสร้างที่มีประสิทธิภาพเพียงพอสำหรับการรับมือกับโลกที่หมุนเร็วขึ้น ด้วยเหตุนี้ บล.ภัทร จึงได้นำเสนอบริการที่ปรึกษาส่วนบุคคลสำหรับธุรกิจครอบครัว ซึ่งมาพร้อมทีมผู้เชี่ยวชาญที่สามารถออกแบบบริการให้ตอบรับความต้องการของลูกค้าได้มากที่สุด

คำสาปรุ่นที่สาม

การส่งต่อธุรกิจครอบครัวจากรุ่นแรกไปสู่รุ่นที่ 2 นั้นไม่ใช่เรื่องยาก ด้วยความใกล้ชิดทางสายเลือดและความสนิทสนมของสมาชิกครอบครัว แต่เมื่อมาถึงรุ่นที่ 3 ทั้งครอบครัวและธุรกิจเริ่มมีขนาดใหญ่ขึ้น ทำให้การบริหารและสืบทอดธุรกิจอาจต้องประสบกับความท้าทายหลายประการ ทั้งจากปัจจัยภายในครอบครัว อาทิ การขาดกฎกติกาของการอยู่ร่วมกันระหว่างสมาชิกในครอบครัว ความคลุมเครือของการจัดสรรความเป็นเจ้าของธุรกิจและทรัพย์สิน และการขาดทายาทที่มีความเชี่ยวชาญและทักษะที่จำเป็น หรือจากปัจจัยภายนอกอย่างสภาพเศรษฐกิจและกฎหมายที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา แม้จะไม่มีตัวเลขชี้ชัดสำหรับประเทศไทย แต่จากผลการศึกษาของ FFI Global Education Network พบว่าธุรกิจครอบครัวที่ก่อตั้งระหว่างปี 1924-1984 จำนวน 200 บริษัทในสหรัฐฯ นั้น กว่า 80% เลิกกิจการ และมีเพียง 3% เท่านั้นที่เติบโตแบบก้าวกระโดด ทั้งหมดนี้คือที่มาของความเชื่อที่ว่าธุรกิจครอบครัวมักสิ้นสุดลงที่รุ่นที่ 3 หากขาดการวางกฎกติกาสำหรับสมาชิกครอบครัว และการบริหารจัดการโครงสร้างที่ดี

ธรรมนูญครอบครัว

แม้จะเกี่ยวพันกัน แต่ธุรกิจและครอบครัวนั้นมีความต้องการที่ต่างกัน ในขณะที่จุดมุ่งหมายหลักของธุรกิจคือการสร้างผลกำไร การรักษาความรักและความเป็นหนึ่งเดียวกันนั้นคือเป้าหมายของสถาบันครอบครัว การสร้างสมดุลระหว่างทั้งสองมุมมองนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย โดยเฉพาะในยามที่สมาชิกรุ่นที่ 1 ซึ่งเป็นเสาหลักเสียชีวิตลง และสมาชิกครอบครัวได้ทวีจำนวนขึ้น ส่งผลให้หลายครอบครัวใหญ่ต้องมีการตั้ง ‘ธรรมนูญครอบครัว’ ขึ้นเพื่อกำหนดกฎกติกาในการอยู่ร่วมกัน โดยธรรมนูญครอบครัวสามารถครอบคลุมตั้งแต่เรื่องความสัมพันธ์ในครอบครัว บทบาทและหน้าที่ของสมาชิก โครงสร้างการกำกับดูแลกิจการที่ดีของครอบครัว ทรัพย์สินและสวัสดิการของครอบครัว ไปจนถึงเรื่องการบริหารจัดการธุรกิจครอบครัว และการสืบทอดธุรกิจครอบครัว

หากจะให้เกิดประสิทธิผลสูงสุด ธรรมนูญนี้จะต้องเกิดจากความเข้าใจอันดีของสมาชิก และสะท้อนค่านิยม ความเชื่อ และคำสอนของครอบครัว เพื่อช่วยให้การอยู่ร่วมกันเป็นไปอย่างราบรื่น คงความเป็นปึกแผ่นของครอบครัว และให้ธุรกิจดำเนินไปได้โดยไม่สะดุด การทำธรรมนูญครอบครัวจึงมีขั้นตอนที่ละเอียดอ่อน เพราะต้องอาศัยเวลาและการสื่อสารระหว่างสมาชิกในครอบครัว เพื่อนำปัจจัยต่างๆ ของแต่ละครอบครัวมาพิจารณาประกอบให้ครบถ้วนที่สุด

การปรับโครงสร้างธุรกิจครอบครัว

เพื่อการสืบทอดธุรกิจอย่างยั่งยืน นอกจากการจัดทำธรรมนูญครอบครัวแล้ว การปรับโครงสร้างธุรกิจครอบครัวเพื่อให้มีโครงสร้างที่เหมาะสมกับครอบครัวก็เป็นอีกเรื่องสำคัญ ซึ่งการปรับโครงสร้างธุรกิจดังกล่าวนั้นครอบคลุมตั้งแต่การจัดโครงสร้างผู้ถือหุ้นในธุรกิจครอบครัว การบริหารจัดการทรัพย์สินของครอบครัว การแยกทรัพย์สินครอบครัวและธุรกิจออกจากกัน ไปจนถึงการจัดเตรียมเอกสารทางกฎหมายที่เหมาะสมกับโครงสร้างผู้ถือหุ้นในธุรกิจครอบครัวและทรัพย์สินของครอบครัว นอกจากนี้การนำธุรกิจครอบครัวเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ และหามืออาชีพเข้ามาช่วยบริหารจัดการ ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่จะช่วยให้ธุรกิจครอบครัวนั้นยั่งยืนและมีความโปร่งใสในการบริหารจัดการ

บริการที่ปรึกษาเฉพาะด้าน

เพราะเล็งเห็นความต้องการของลูกค้าที่ต้องการส่งต่อธุรกิจครอบครัวและความมั่งคั่งให้แก่ทายาท ทางบล.ภัทรจึงได้เปิดบริการครบวงจรที่นอกเหนือไปจากการบริการดูแลเรื่องการลงทุน ให้กับกลุ่มลูกค้าบุคคลรายใหญ่ (High Net Worth) ที่มีเงินลงทุนมากกว่า 30 ล้านบาท ด้วยการให้คำปรึกษาเบื้องต้นในการปรับโครงสร้างการถือหุ้นของธุรกิจครอบครัว และโครงสร้างการถือทรัพย์สินของสมาชิกครอบครัว การให้คำแนะนำการจัดเตรียมเอกสารทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการปรับโครงสร้างและการสืบทอดธุรกิจครอบครัว การจัดทำธรรมนูญครอบครัว และการเตรียมแผนการเพื่อการสืบทอดธุรกิจครอบครัว รวมทั้งช่วยจัดหาทรัพยากรบุคคลที่จำเป็น อาทิ ทนายความ หรือนักบัญชี เพื่อให้การปรับโครงสร้างธุรกิจครอบครัวเป็นไปอย่างราบรื่น และตรงตามความต้องการของแต่ละครอบครัวได้อีกด้วย

ผู้ที่สนใจสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่บริษัทหลักทรัพย์ ภัทร จำกัด (มหาชน) โทร. 02-305-9000   ■